21 – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

Od 2000 roku obchodzony jest na świecie Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ustanowiony przez
UNESCO jako upamiętnienie tragicznego wydarzenia, do którego doszło 21 lutego w 1952 r. w Bangladeszu. Wtedy, w Dhace podczas demonstracji, w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego, zginęło pięciu studentów. Ustanowienie święta ma w
założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.
Polszczyzna jest jednym z 25 największych języków na świecie – posługuje się nią ponad 40 milionów
ludzi w Polsce i poza jej granicami. To między innymi za sprawą wspólnego języka ludzie, którzy żyją w
różnych częściach świata, należą do różnych środowisk czy pokoleń – czują, przynależność do jednej
wspólnoty. Język, choć wewnętrznie bardzo zróżnicowany, gromadzi wspólne doświadczenia i systemy
wartości – jest symbolicznym przewodnikiem po polskiej kulturze. Język jest czymś w rodzaju okularów,
przez które patrzymy na świat – wpływa na nasz sposób postrzegania rzeczywistości, porządkuje ją,
nazywa i ocenia jej elementy. Jest częścią każdego z nas – mówimy nim niemal od urodzenia, w nim
myślimy, śnimy, wyrażamy nasze emocje i uczucia.
W związku z obchodami święta w Bursie odbył się test językowy, w którym można było skonfrontować
wiedzę z praktyką. Test budził wiele obaw, a wyłonić przedstawicieli poszczególnych grup
wychowawczych nie było łatwo. W uczelni sektora II zgromadzili się śmiałkowie, którzy podjęli
wyzwanie. Spotkanie poprzedziła prelekcja, w której wychowawczynie: Pani Kasia i Pani Marzena,
przedstawiły idee obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego, zapoznały z historią
powstania języka polskiego i najstarszymi zabytkami piśmiennictwa, procesem ewaluacji oraz zwróciły
uwagę na konieczności dbania o jego czystość i ochronę. Szczególnie dobitnie wybrzmiały
zapisy zawarte w preambule Ustawy o Języku Polskim, wprowadzonej przez Sejm RP 9 października
1999 r., a zwłaszcza zapis o powinności ochrony języka przez wszystkich obywateli. Poznaliśmy także
wyniki plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Głosami internautów przy dużej przewadze
zwyciężyło słowo „essa”, powszechnie znane i używane w środowisku młodzieży na znak radości,
triumfu czy w ogóle pozytywnych emocji. Nie wiem, czy oddawało one atmosferę spotkania, gdyż
wyczuć można było skupienie i napięcie podobne do sytuacji związanej z egzaminem.
Złagodzeniem emocji miał być monolog estradowy „Ślusarz” autorstwa Juliana Tuwima, którego
wysłuchaliśmy w wykonaniu nieżyjącego już aktora Teatru Narodowego, reżysera, pedagoga,
kompozytora – Marka Wysockiego. Tekst powstał w 1927 roku i ośmieszał wielką chęć Polaków do
nadużywania zapożyczeń z obcych języków. Wyśmiewa, modne wówczas, germanizmy, używane
najczęściej bez ładu, składu i sensu.
Wreszcie wszystko stało się jasne i przystąpiliśmy do napisania testu. Zawierał on 10 pytań o
rożnym stopniu trudności. Wyniki poznamy niebawem, ale jak to bywa w takich chwilach jedni byli
zadowoleni z siebie inni czuli niedosyt. Na razie musimy uzbroić się w cierpliwość.