CYBERBULLYING – POWAŻNE ZAGROŻENIE WŚRÓD MŁODZIEŻY KORZYSTAJĄCEJ Z NOWYCH MEDIÓW
Internet, oprócz ogromnych korzyści jakie ze sobą niesie posiada, niestety, i ciemną stronę. Ostatnio coraz częściej docierają do nas informacje o problemie nękania, obrażania czy zastraszania w Sieci, czyli cyberprzemocy. Warto zatem wiedzieć jak jej zapobiegać ? mianowicie należy mieć oczy szeroko otwarte, nie ułatwiać cyberprzestępcom działalności
i nie być obojętnym na tego typu czyny.
Czym zatem jest cyberprzemoc?
Cyberprzemoc (ang. cyberbullying) zdefiniować można najkrócej jako przemoc
z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Najczęściej terminu tego używa się
w odniesieniu przemocy rówieśniczej z użyciem telefonów komórkowych lub Internetu. (Definicja – Fundacja Dzieci Niczyje)
Podstawowe formy cyberprzemocy to:
? nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci,
? publikowanie w Internecie lub rozsyłanie np. przy użyciu telefonu komórkowego ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów,
? rejestrowanie niechcianych filmów lub zdjęć telefonem komórkowym,
? rozsyłanie ośmieszających materiałów przy użyciu telefonu (SMS, MMS),
? wysyłanie wulgarnych SMS-ów,
? wyzywane, straszenie, obrażanie w sieci i przez telefon komórkowy,
? grożenie komuś w sieci i przez telefon komórkowy,
? włamania na blog, profil lub konto pocztowe,
? podszywanie się w sieci pod inną osobę i działanie na jej niekorzyść.
Różnica pomiędzy cyberprzemocą a dotychczas znaną przemocą?
Przede wszystkim – sprawca czuje się anonimowy. Ponadto ma wiele możliwości
i form krzywdzenia swojej ofiary. Przestaje się bowiem liczyć siła fizyczna i nie ma bezpośredniej konfrontacji między sprawcą, a jego ofiarą. W życiu realnym dziecko zna swojego prześladowcę, natomiast w świecie wirtualnym może on pozostać nieznany
i wywołać znacznie większy lęk u ofiary. Osoby stosujące tego rodzaju przemoc często wysyłają groźby pocztą elektroniczną lub na telefon komórkowy wtedy, kiedy prześladowany się tego nie spodziewa. Ofiara często bywa przypadkowa, ma znikome szanse obrony. Bo jak walczyć z tysiącami internautów, wymieniającymi między sobą szkalujące ofiarę opinie?
Jak prawo chroni ofiary cyberprzemocy?
Konstytucja
Art. 47.
Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym.
Konwencja o Prawach Dziecka
Art. 8.
1. Państwa-Strony podejmują działania mające na celu poszanowanie prawa dziecka
do zachowania jego tożsamości w tym obywatelstwa, nazwiska, stosunków rodzinnych zgodnych z prawem, z wyłączeniem bezprawnych ingerencji.
2. W przypadku, gdy dziecko zostało bezprawnie pozbawione części lub wszystkich elementów swojej tożsamości, Państwa-Strony okażą właściwą pomoc i ochronę w celu jak najszybszego przywrócenia jego tożsamości.
Kodeks cywilny
Art. 23.
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Art. 24.
§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może
on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści
i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach,
w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
Serwisy internetowe przedstawiające problem cyberprzemocy oraz zagadnienia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w Internecie:
www.fdn.pl
www.dzieckowsieci.pl
www.saferinternet.pl
www.dzieckokrzywdzone.fdn.pl
www.sieciaki.pl
www.cyberprzemoc.pl
www.helpline.org.pl
www.dyzurnet.pl
www.cyberbullying.org
www.stopcyberbullying.org
www.netbullies.com
Literatura, po którą warto sięgnąć:
1. J. Pyżalski, Agresja elektroniczna wśród dzieci i młodzieży, GWP, Sopot 2011
2. J. Pyżalski, Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży, Impuls, Kraków 2012
3. J. Pyżalski, Cyberbullying. Zjawisko, konteksty, przeciwdziałanie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi, 2012
4. Kwartalnik ?Dziecko krzywdzone?, Fundacja Dzieci Niczyje, Vol. 8, Nr 1 Cyberprzemoc (26); Vol. 4, Nr 4 Zagrożenia dzieci w Internecie (13); Vol. 12, Nr 1 Młodzież online. Między profilaktyką zagrożeń a budowaniem potencjału
5. Raport Safer Internet 2007 ? saferinternet.pl